Günah keçisi Sair Lazazel

 

Tabirin kökeni Yahudiliğin inanış ve tarihinde vardır ama olayın gelişimi İncil kitabında da anlatılır.

Musevilerin en kutsal bayramı olan Yom Kippur’un ana temaları kefaret ve tövbedir.

Bu bayramda dualar okunur, kura ile iki keçi seçilir.

Biri kurban edilir, kanı kutsal sayılan yerlere serpilir.

Diğer keçi ise günah keçisi olur.

Aaron (din adamı) ellerini üstüne koyar ve ulusun günahlarını itiraf eder.

Bu keçi sırtında toplumun tüm günahlarını yüklenerek, insanları arkasında günahsız bırakarak uçurumdan aşağı fırlatılır.

Bu gelenek yüzyıllar boyu tekrar edilir. Simgesel olarak başında insanların suçunu taşır.

Bu keçinin adı Azazel olarak bilinir. Yani günah keçisi.

Başlangıçta kurtulan keçi veya kaçan keçi olarak anılır iken, sonradan ismi zaman içerisinde günah keçisi olarak kullanılıyor.

Azazel ismi ise Şeytan’ın Adem tarafına secde etme emrinin verilmesinden önceki ismidir ve Yahudi geleneğinde de Azazil isminden benzer bir şekilde bahsediliyor.

tumblr_inline_p0osip5Hri1r0es5h_640Antik Yunanistan’da ise veba ve benzeri afetleri hafifletmek ya da önleme amacıyla günah keçisi olarak insanlar kullanılıyordu.

Atinalılar tarafından Thargelia Şenliği’nde bir kadın ve bir erkek seçilir, şölenden sonra bu çift kentte dolaştırılır, ince yeşil dallarla dövülüp kent dışına sürülür ve orada büyük olasılıkla taşlanırlardı. Böylece kentin bir yıl boyunca kötü talihten korunacağına inanılırdı.

Günah Keçisi öyküsünün elbette Pan ile de bir ilgisinin bulunması gerekiyor.

Hikayenin başka bir bakış açısıyla ele alınması için Astronomi ve Doğu mitolojisinin daha iyi irdelenmesi gerekiyor.

Oğlak burcuyla bağlantılı olarak çok efsaneye rastlamak mümkün. Bunların başında, çirkinliğinden ürkerek kendisini terk eden annesine rağmen nympha’ların peşinde koşmakta üstüne olmayan, keçi kafalı ve ayaklı çoban Tanrı Pan gelir.

Latin mitolojisinde ise Pan’ın yerini Tanrı Faunus tutar.

Diğer bir efsaneye göre de, çocuklarını doğar doğmaz yutan Tanrı Kronos’tan korumak amacıyla, Zeus’u İda Dağı’ndaki bir mağaraya götüren dadı Amaltehia, onu korkunç bir canavar olan keçinin sütüyle besler.

Bazı geleneklerde Amalthia’nın aslında bu keçinin adı olduğu kabul edilir.

Babil mitolojisinde ise keçi figürüne sıkça rastlanır. Bunlardan ilki, Küçük Ayı takım yıldızına “Dans Eden Keçiler” denmesidir.

Bir diğeri ise insanların günahlarını ve hastalıklarını yüklendiğine inanılan ve “Günah Keçisi” kavramının temelini oluşturan Tanrı Nin-Girsu’dur.